Kiedy spytałam swoich znajomych (pracujących w krakowskich korporacjach trzydziestolatków) o to, czy wiedzą kim jest facylitator, większość z nich odpowiedziała przecząco. Tylko jedna osoba przyznała, że słyszała to słowo, ale nie bardzo wie, z czym je powiązać. To wskazuje na dwie kwestie. Po pierwsze, jak bardzo nowa jest to profesja, a po drugie, jak wiele jest do zrobienia, jeśli chodzi o szerzenie informacji o niej.
Kim jest ów tajemniczy facylitator?
Z powyższego wstępu wiemy już, że mówiąc o facylitatorze mamy na myśli zawód, osobę z konkretnym zestawem obowiązków do wykonania w pracy. Aby jednak zrozumieć, czym ktoś taki się zajmuje, należy zwrócić się nieco ku… rozważaniom językowym.
Co tak w ogóle znaczy słowo facylitator?
Najprościej odpowiedzieć na to pytanie wychodząc od bardzo podobnego rzeczownika, jakim jest facylitacja. Skąd pochodzi to słowo? Od czasownika ułatwiać, czyli po angielsku to facilitate, a po francusku faciliter. Podobnie brzmiące wyraz mamy w łacinie, gdzie facilis znaczy łatwy.
Według Słownika Języka Polskiego PWN facylitacja to „wzajemny wpływ członków grupy powodujący wzrost zachowań określonego rodzaju”. Tę definicję można nieco poszerzyć.
Facylitacja to proces, którego celem jest poprawa jakości pracy w zespole, organizacji czy firmie, poprzez ustalenie tego, co nie działa i zastanowienie się jak wprowadzić zaplanowane zmiany.
I tego właśnie dokonuje facylitator.
Łącząc wszystkie powyższe informacje, można powiedzież, że facylitator po prostu czyni proces dojścia do celu przez grupę łatwym.
Czyli tak naprawdę:
- organizuje sposób działania poprzez zaproponowanie różnych technik i metod pracy; ułatwia grupie osiągnięcie zamierzonych rezultatów; pobudza zespół i angażuje uczestników; inicjuje zmiany i pomaga przez nie przejść;
- jego zadaniem jest skupienie się na tym, JAK realizować zadania, aby osiągać cele;
- uczestniczy w spotkaniach zespołowych w danej firmie, jednak bierze w nich bierny, a nie aktywny udział, pozostaje niejako neutralny i bezstronny; nie wyręcza zespołu ani mu nie pomaga, podając gotowe rozwiązania; nie ingeruje w pracę grupy w efekcie czego to zespół, a nie facylitator ponosi odpowiedzialność za wypracowane rezultaty;
- monitoruje przebieg spotkań; jest jak mediator-obserwator; sprawdza, jak bardzo efektywna jest komunikacja między członkami zespołu, zauważa i nazywa punkty zapalne w grupie, dzięki czemu potrafi zapobiec konfliktom i usprawnić procesy komunikacji pomiędzy poszczególnymi osobami;
- facylitator nie jest ani trenerem ani nauczycielem – nie przekazuje wiedzy z konkretnej dziedziny, nie moralizuje, pełni rolę bardziej wsparcia psychologicznego niż merytorycznego.
Do wykonywania tego zawodu predestynuje szereg umiejętności, takich jak:
- zorientowanie i gotowość na zmiany,
- skłonność do podejmowania ryzyka,
- umiejętność generowania pomysłów,
- elastyczność i szybkość reagowania oraz działania,
- ekstrawertyzm,
- umiejętność przekazywania, a także odbierania komunikatów,
- uważność,
- empatia,
- zrównoważenie i odporność na stres,
- umiejętność uważnego słuchania uczestników, a także obserwowania i odpowiedniego odczytywania zachowań.
Jak zostać facylitatorem?
Jeśli chodzi o rynek polski, zarówno facylitacja jak i facylitator są stosunkowo młodymi pojęciami, natomiast możliwości pracy w tym zawodzie oraz zdobywania certyfikacji stale się poszerzają.
Jeśli chcesz zostać facylitatorem, na początek polecam zagłębić się w temat samemu – w Internecie znajdziesz sporo materiałów, choć większość dobrej jakości źródeł będzie w języku angielskim. Możesz sięgnąć na przykład do strony internetowej takiej jak blog Triggers.
Jeśli temat zainteresuje Cię na tyle, że zechcesz pójść w tym kierunku na poważnie i zostać certyfikowanym facylitatorem, możesz zapisać się na stosowny kurs. Zdarza się, że są one skierowane do konkretnych grup zawodowych: trenerów, Scrum Masterów, specjalistów ds. marketingu czy HR.
Tego typu kursy zazwyczaj obejmują wiedzę z zakresu:
- rozwiązywania problemów i konfliktów,
- efektywnej komunikacji,
- optymalizacji procesów,
- pracy w grupą i prowadzenia jej ku rezultatom,
- planowania działań,
- usprawniania rozwiązań.
Ile zarabia facylitator?
Kwestią trudną do oszacowania w obecnym momencie jest to, na jakie wynagrodzneie może liczyć facylitator na polskim rynku pracy. Dzieje się tak dlatego, że jest to jeszcze nowa profesja. Na próżno szukać konkretnych liczb w Internecie 😉
Można za to znaleźć sporo informacji dotyczących zarobków facylitatora na rynku amerykańskim. Dla przykładu, według portalu indeed.com średnie miesięczne wynagrodzenie w Stanach Zjednoczonych wynosi 2 659 $, a zgodnie z danymi ze strony talent.com mediana miesięcznego wynagrodzenia facylitatora to 4,063 $.
Zarobki facylitatora z pewnością zależą od kilku kwestii, takich jak wielkość i rodzaj firmy, doświadczenie, a także rodzaju umowy (w przypadku prowadzenie własnej działalności gospodarczej dochody będą uzależnione od liczby klientów oraz indywidualnych stawek).
